Khi nào nên trì hoãn tiêm vaccin cho trẻ

Trẻ em là đối tượng nhạy cảm, sức đề kháng yếu nên dễ mắc các bệnh truyền nhiễm, Y học hiện đại dù đã phát triển nhưng với các bệnh truyền nhiễm ở trẻ nhỏ thì cũng còn là vấn đề nan giải và dễ để lại biến chứng nguy hiểm.

Phát minh Vắc- xin vẫn được xem là cách phòng tránh bệnh truyền nhiễm tốt nhất hiện nay, do đó bố mẹ nên đưa con đi tiêm đầy đủ các mũi Vac-xin theo chương trình tiêm chủng quốc gia.

Tuy nhiên tiêm vắc-xin là đưa yếu tố gây bệnh là virus, vi khuẩn đã được làm suy yếu, hoặc một phần của vi trùng ( vách tế bào, hoặc gen tùy công nghệ sản xuất) nên ít nhiều Văc-xin có chứa yếu tố độc tố của Vi trùng và nguy cơ sốc do phản ứng phản vệ với protein trong vacxin.

Đợt tiêm văc-xin covid vừa rồi, rất nhiều người lớn chúng ta trải qua những phản ứng phụ rất mệt mỏi, đau đầu, đau cơ, sốt nóng lạnh, khó ngủ… y như bị cúm thật vậy. Người nhanh thì 2-3 ngày là phục hồi, chậm 5-7 ngày, cá biệt có người tới vài tháng vẫn còn dư âm, thậm chí trầm cảm mất ngủ sau tiêm…Người lớn còn bị như vậy huống hồ trẻ nhỏ.

Cho nên với con trẻ chúng ta lại càng phải cẩn thận hơn khi tiêm vắc-xin. Nhiều bố mẹ vô tư không biết lắng nghe cơ thể con, thấy con không sốt, chỉ hơi ốm nhẹ, hơi mũi hoặc đang điều trị mũi họng, tai giữa nhưng chưa hết liệu trình mà vẫn cho con đi tiêm vắc xin. Lúc đó hệ miễn dịch của con sẽ bị phân tán, cơ thể đang tập trung sinh kháng thể, bạch cập đang tăng số lượng để chống lại vi trùng đang gây viêm mũi họng, tai … bây giờ lại phải hoạt động tăng cường để sản sinh kháng thể với loại Văc-xin vừa được tiêm vào. Giống như quân đội chủ lực đang đánh nhau ở chiến trường giằng co, gần chiến thắng rồi lại bị điều bớt quân đi chỗ khác, tạo điều kiện cho quân địch phục thù mà ốm dai dẳng rất tội nghiệp cho trẻ. Bệnh tật trẻ nhỏ nguy hiểm ở chỗ nguồn lực dinh dưỡng, miễn dịch, đề kháng của trẻ hạn chế rất nhiều so với người lớn…Việc tiêm Vắc-xin khi trẻ đang ốm nhẹ làm tăng gánh nặng cho cơ thể bé, tiêu hao nguồn lực dự trữ vốn ít của trẻ.

Những tưởng đây là vấn đề bố mẹ đều nắm được, nhưng quá trình tư vấn khám bệnh cho các bé tôi đã gặp khá nhiều trường hợp như vậy, bé đang viêm mũi họng, tai giữa sắp khỏi đi tiêm vắc xin về mũi họng, tai giữa lại viêm dai dẳng lâu khỏi hơn, rồi nhiều bé tiêu hóa dù đang bé xì xoẹt đi ngoài ngày 5-6 lần nhưng bố mẹ vẫn quyết định cho uống Vắc-xin rota… kết quả bé đi ngoài nhiều lần và kéo dài lâu hơn.

Tôi đã từng viết một bài trên fanpage phòng khám Viên Minh Đường rằng con đang uống thuốc nam có nên tiêm vắc xin. Việc uống thuốc thảo dược ít ảnh hưởng tiêu cực tới việc tiêm Vắc-xin nhưng nó chứng tỏ cơ thể bé đang ốm chưa phục hồi.

Cho nên bố mẹ nên nhớ Vắc-xin chỉ dành cho những bé đang ở trạng thái tương đối cân bằng, miễn dịch đang ổn định, tuyệt đối đang ốm, đang trong quá trình điều trị thì không nên tiêm vắc xin để tránh những tác dụng không mong muốn cho con chúng ta. Hãy để trẻ thực sự sẵn sàng về SỨC KHỎE, MIỄN DỊCH rồi hãy tiêm cho bé.

Còn khuyến cáo chung chống chỉ định tiêm vắc xin như thế này mọi người đọc thật kỹ thêm nhé:

1. Các trường hợp chống chỉ định

Có tiền sử sốc hoặc phản ứng nặng sau tiêm chủng vắc xin lần trước (có cùng thành phần): Sốt cao trên 39°C kèm co giật hoặc dấu hiệu não/màng não, tím tái, khó thở.
Suy giảm miễn dịch (bệnh suy giảm miễn dịch bẩm sinh, trẻ nhiễm HIV giai đoạn lâm sàng IV hoặc có biểu hiện suy giảm miễn dịch nặng) chống chỉ định tiêm chủng các vắc xin sống giảm độc lực.
Không tiêm vắc xin BCG cho trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV mà mẹ không được điều trị dự phòng tốt lây truyền từ mẹ sang con.
Các trường hợp chống chỉ định khác theo hướng dẫn của nhà sản xuất đối với từng loại vắc xin.

2. Các trường hợp tạm hoãn

Mắc các bệnh cấp tính, các bệnh nhiễm trùng. Tiêm chủng khi sức khỏe của trẻ ổn định.
Sốt ≥ 37,5°C hoặc hạ thân nhiệt ≤ 35,5°C (đo nhiệt độ tại nách).
Trẻ mới dùng các sản phẩm globulin miễn dịch trong vòng 3 tháng (trừ kháng huyết thanh viêm gan B): Tạm hoãn tiêm chủng vắc xin sống giảm độc lực.
Trẻ đang hoặc mới kết thúc đợt điều trị corticoid (uống, tiêm) liều cao (tương đương prednison ≥ 2mg/kg/ngày), hóa trị, xạ trị trong vòng 14 ngày
Trẻ sơ sinh cân nặng dưới 2000g
Các trường hợp tạm hoãn tiêm chủng khác theo hướng dẫn của nhà sản xuất đối với từng loại vắc xin.

3. Những lưu ý sau khi tiêm phòng vắc xin

Trẻ có thể phản ứng phụ có thể gặp phải sau khi tiêm như sốt nhẹ, đau, quấy khóc, sưng nhẹ tại vị trí tiêm… sẽ tự khỏi trong vòng 1 vài ngày.
Cần đưa ngay trẻ đến cơ sở y tế nếu thấy bất thường như sốt cao, quấy khóc kéo dài, bỏ bú, tím tái, khó thở…
Tuân thủ đúng theo hướng dẫn của bác sĩ.

Viên Minh Đường